Co to jest sądowa separacja i czym różni się od rozwodu?
Separacja to stan, w którym nastąpił zupełny rozkład pożycia małżeńskiego, lecz nie jest on jeszcze trwały. Tzn. istnieją widoki na uratowanie związku. W takiej sytuacji, każdy z małżonków może zażądać, ażeby sąd orzekł o separacji. Jeżeli natomiast małżonkowie nie mają wspólnych małoletnich dzieci, sąd może orzec separację na podstawie zgodnego żądania obojga małżonków.
Podobnie, jak przy rozwodzie, orzeczenie przez sąd o separacji będzie niedopuszczalne, jeżeli wskutek niej miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci albo jeżeli z innych względów orzeczenie separacji byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.
Tak, jak przy rozwodzie, także w tym postępowaniu, sąd zobligowany jest do ustalenia, czy i który z małżonków ponosi winę za rozkład pożycia. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy oboje małżonkowie zgodzą się, aby sąd zaniechał ustalania winy. Ponadto, sąd nie będzie orzekał o winie, gdy o separacji orzekał będzie na podstawie zgodnego wniosku stron.
Należy także pamiętać, że w sytuacji, gdy jeden z małżonków zażąda separacji, a drugi rozwodu i żądanie rozwodu będzie uzasadnione (tzn. zostaną spełnione przesłanki o trwałym i zupełnym rozkładzie pożycia), sąd orzeknie rozwód, chyba że orzeczenie rozwodu będzie w ogóle niedopuszczalne. Gdy jednak orzeczenie rozwodu będzie niedopuszczalne, a żądanie separacji uzasadnione, sąd orzeknie separację. Tutaj, podobnie, jak przy rozwodzie, decydujące znaczenie będzie miał zgromadzony w sprawie materiał dowodowy. Zatem, do sprawy o separację także należy się dobrze przygotować. W praktyce jednak, dużo łatwiej jest uzyskać separację niż rozwód. Bowiem do jej otrzymania konieczne jest udowodnienie tylko jednej przesłanki, tj. zupełnego rozkładu pożycia między małżonkami (w przypadku rozwodu trzeba jeszcze udowodnić, że rozkład pożycia ma charakter trwały).
Separacja może być rozwiązaniem tymczasowym, służącym pogodzeniu się małżonków. Może także stanowić etap przed wystąpieniem z pozwem rozwodowym. Orzeczenie separacji nie wyklucza bowiem orzeczenia w przyszłości rozwodu.
W wyroku orzekającym separację, sąd rozstrzygnie także o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków oraz o tym, w jakiej wysokości każdy z małżonków obowiązany jest do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka (alimenty). Sąd może także powierzyć wykonywanie władzy jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień.
Jeżeli małżonkowie zajmują wspólne mieszkanie, sąd orzeka także o sposobie korzystania z tego mieszkania przez czas wspólnego w nim zamieszkiwania małżonków. W wypadkach wyjątkowych, gdy jeden z małżonków swym rażąco nagannym postępowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie, sąd może nakazać jego eksmisję na żądanie drugiego małżonka.
Skutki orzeczenia separacji
Jakie są inne skutki orzeczenia separacji? Bezpośrednie skutki występują przede wszystkim w sferze gospodarczej. Pomiędzy małżonkami powstaje bowiem rozdzielność majątkowa.
Orzeczenie separacji nie powoduje jednak rozwiązania małżeństwa. Małżeństwo to nadal trwa i jeżeli wymagają tego względy słuszności, małżonkowie pozostający w separacji obowiązani są do wzajemnej pomocy. Żaden z małżonków nie może wstąpić w nowy związek małżeński ani też powrócić do nazwiska noszonego przed ślubem. Podczas separacji, nie istnieje także domniemanie, że dziecko urodzone przez żonę pozostającą w separacji jest dzieckiem męża.
Warto wiedzieć, że sądowe orzeczenie separacji ma także skutki w sprawach spadkowych. Otóż, po zmarłym małżonku nie dziedziczy małżonek, który pozostawał z nim w separacji orzeczonej przez sąd. Do spadku może zostać powołany małżonek pozostający w separacji, wyłącznie wtedy, gdy został powołany do dziedziczenia w testamencie. Natomiast pominięty w testamencie małżonek pozostający w sądowo orzeczonej separacji nie ma także prawa ubiegać się o zachowek.
Zniesienie separacji tylko na zgodny wniosek małżonków
Sąd orzeka o zniesieniu separacji tylko i wyłącznie na zgodny wniosek małżonków, po przeprowadzeniu w tym przedmiocie rozprawy z ich udziałem. Sąd nie bada czy pomiędzy małżonkami ustał stan zupełnego rozkładu pożycia małżeńskiego, który był przyczyną orzeczenia separacji, a jedynie to czy zniesienie separacji stanowi ich zgodną wolę.
Z chwilą zniesienia separacji ustają jej skutki. Warto jednak pamiętać, że postanowienie o zniesieniu separacji ma charakter konstytutywny, co oznacza, że wywołuje skutki dopiero na przyszłość, od chwili uprawomocnienia się orzeczenia. Sąd znosząc separację może utrzymać między małżonkami rozdzielność majątkową.
O zniesieniu separacji więcej na http://wygrajrozwod.pl/zniesienie-separacji/
Jednocześnie, należy wspomnieć, że faktyczna separacja małżonków, nie wywołuje żadnych skutków, o jakich tu mowa. W świetle prawa sytuacja taka jest równoważna z prawidłowo funkcjonującym małżeństwem.
